Van America (Limburg) tot Midsland (Terschelling) wordt getreurd om de dood van Flaco Jimenez. De accordeonist uit Texas overleed 31 juli op 86-jarige leeftijd. In zijn handen was de diatonische accordeon een instrument van onbegrensde mogelijkheden. Precies om die reden was hij ook in ander opzicht grensverleggend. Jimenez werd namelijk een rockster. Muziekjournalist Joe Nick Patoski noemde hem ‘the Chuck Berry of the squeeze box’, zo staat te lezen op de liner notes van Flaco Jimenez Y Su Conjunto, een verzamelelpee uit 1977 op Arhoolie Records met opnamen van 1955 tot en met 1967.

Mexicaanse Amerikanen noemden hem El Rey de Texas, de koning van Texas. Maar de bekende naam van de als Leonardo Jiménez geboren musicus is natuurlijk Flaco, Spaans voor magere. Op zevenjarige leeftijd stond hij al op het podium met zijn vader Santiago Jiménez Sr., eerst nog met een bajo sexto, totdat hij net als zijn vader de accordeon koos. Dat instrument dat toch een ondergeschikte rol speelt in de popmuziek maakte van hem een rockster. Misschien droeg dat feit juist wel bij aan zijn populariteit. Wie in de muziek even de sfeer van south of the border wilde opzoeken kwam al snel terecht bij Flaco.

Het was hippiecowboy Doug Sahm die Flaco in de spotlichten plaatste. Vooral het in New York opgenomen Doug Sahm And Band genereerde aandacht voor het accordeonspel van Jimenez. Op die plaat deden grootheden als Bob Dylan en Dr. John mee en die nodigden hem daarna ook uit op podia en in studio’s. De lijst van artiesten die daarna bij hem aanklopten is ellenlang. Op de dit jaar verschenen prachtplaat Tales Of The Free Mexican Airforce van Peter Rowan perst Jimenez nog op drie nummers lucht uit zijn accordeon. De samenwerking met Rowan begon ook al begin jaren 70.

In Nederland was Jimenez een graag geziene gast. Rowwen Hèze kopieerde zo ongeveer zijn sound en droeg zo bij aan de opmars van tex-mex alhier. De band uit het Limburgse America zou het grote voorbeeld uit San Antonio meer dan eens op sleeptouw nemen. De Texaan was veel vaker in deze contreien. Op het podium bij Ry Cooder bijvoorbeeld, op wiens Chicken Skin Music hij ook te horen is. En natuurlijk was hij hier als een van de Texas Tornados, samen met Freddy Fender, Augie Meyers en Doug Sahm. En later ook in de voortzetting van die band toen Shawn Sahm de positie van zijn vader had ingenomen. 

Jimenez was zelfs zo vaak in ons land, dat hij liedjes in het Nederlands kon zingen. ‘In de hemel is geen bier, daarom drinken we het hier’, die woorden stroomden hem net zo makkelijk uit de mond dan dat hij er bier ingoot. Op Terschelling waar hij vaak werd uitgenodigd om toeristen en eilandbewoners in feeststemming te brengen, kunnen ze erover meepraten. 

Die Nederlandstalige tex-mex hoeft voor mij niet, die ontbeert de smart die op de polka’s, ranchera’s en corrido’s van Flaco Jimenez Y Su Conjunto – met nummers van de elpees met de hier getoonde hoezen – boven komt drijven. Die elpee nam ik begin jaren 80 mee naar een leslokaal op de School voor de Journalistiek in Utrecht. Tijdens een vakgroep waarin schrijven over muziek centraal stond namen elke week twee studenten een plaat uit de eigen verzameling mee. Die werd opgezet en daar volgde dan een discussie over.

Helemaal zeker weten doe ik het niet, maar ik denk dat ik de naald liet zakken boven El Guero Polkas, waarmee kant A begint. De volumeknop had ik iets verder opengedraaid. De docent kromp in elkaar bij de eerste tonen. En deed nogal laatdunkend over mijn keuze. Eerlijk gezegd nam mijn sympathie voor Flaco Jimenez daardoor alleen maar toe.

Radiomaker Wim Bloemendaal maakte zich in de jaren 80 in zijn programma Nashville eens enorm druk over de keuze van de Vara om op de Dag van de Arbeid een documentaire over Michel Fugain uit te zenden. Hij had geopperd om de docu Chulas Fronteras van Les Blank uit te zenden. Die gaat over het leven van de chicano’s aan de grens tussen Amerika en Mexico en dan met name de pioniers op muziekgebied zoals Flaco Jimenez en Lydia Mendoza. Voor dat idee haalden de verantwoordelijken hun neus op. 

Op accordeonmuziek wordt nogal neergekeken. Niettemin lukte het Flaco om uit te groeien tot een rockster. Overal werd hij als vriend ontvangen. Hij vertoefde als gast van The Rolling Stones zelfs in een Voodoo Lounge.

Flaco Jimenez – Flaco Jimenez
Flaco Jimenez y Toby Torres – Un Mojado Sin Licencia
Flaco Jimenez – Eres Un Encanto
Flaco Jimenez – Homenaje a Don Santiago Jimenez